VALENTIN GÜNÜ

14 fevral-Sevgililer Gunu

Bu bayramin tarixi xristianliqdan evvele aid edilir. Fransiz tarixçisi Tillemonun ve daha sonra ingilislerin araşdirmalarina göre bu bayram Qedim Romada Luperkalia adi ile qeyd olunmuş bayramdan goturulub.

Ehtiras ilahesi Juno Februata ve sevgi tanrisi adlandirilan Favna(Luperk) şərəfinə her il fevral ayinin 15-i qeyd olunan bu bayram zamani, efsaneye gore Romanin simvolu sayilan canavarin balalarini yedirdiyi yerde qurbanlar kesilirdi.
Kishiler heyvanlarin etini yedikden sonra dərisinden şallaq hazirlayir, cilpaq olaraq şəhərin küçələrinə cixırdılar .Qarşilarina cıxan butun qadinlari döyürdülər.
Qadinlar isə sakitcə tabe olur, bununla sevgi ilahesini razi salmaga çalishirdilar. Daha sonra ise qadinlar da soyunaraq kişilərə qarisib bu biyabircı rituala davam edirdiler. Məqsed ise guya nesil artirmaga xidmet idi.

Xristian aleminde ise bu bayram muqedes Valentinin adi ile hallandirilir. Revayete gore Roma imperatoru ikinci Klavdiy tek kişilerin daha yaxshi döyuçü olacagı fikri ile,onlara evlenmeyi qadagan etmishdir. Valentin ise geceler xəlvəti olaraq sevenlərə nigah oxumuş, onlari evlendirmişdir. Bundan xeber tutan imperator Valentini zindana saldirmiş və ölume məhkum etmisdir. Zindana atılan keşiş zindan nəzarətçisinin qızına vurulur. Nezarətcinin qizina vurulan Valentin, edamdan evvel ona sevgisini yazili şəkilde etiraf etmiş, imza əvəzine "sənin Valentinin"sozlerini yazmisdir.

Qırmızı ürek xristian sevgisinin simvoludur.

Valentin haqqinda basqa revayetler de mövcuddur. Ancaq her bir halda qırmızı ürek xristian sevgisinin simvolu kimi gosterilir.

19-20-ci əsrlərin ensklopediyalarinda bu bayramin kecirilmesi haqda bele yazilara tesaduf edilir: həmin gün cavan oglanlar qizlarin adlarini kagiza yazaraq bir qutuya atirdilar, sonra növbe ile her oglan birini cixardir ve adi yazilan qizla bir il birge yashamaga mecbur olurdu.

1969-cu ilden kilse bayrami kimi qeyd olunmsai dayandirilsa da (katolikler ve provaslavlar arasinda bu sahede fikir ayriligi movcuddur) bu bayram xristian aleminde genish yayildi.

Rusiyanin bəzi vilayətlerində mənəvi pozgunluq yaratmasin deye bu bayrama qadaga qoyulmasina çalişmişlar.

Hal-hazirda bayram daha chox kommersiya məqsədlerine xidmet etmekdedir.

Muselman aleminin bu gunun bayram edilmesine munasibeti birmenali olaraq mənfidir.

Butun xristian aleminde genis qeyd olunan bu bayram çox teessüf ki, bezi muselman ölkelerinde ve elece de Azerbaycanda da qeyd edilmekdedir. Bəlkə də tarixini bilmedikləri ücün, yaxud sadece sevgililer gunu deyib faktlara goz yumduqlari ucun bunu qeyd edirler. Her halda müselmana bu günü bayram kimi qeyd ve teblig etmek yarashmaz!